معاونت بازسازی و مسکن روستایی

مقدمه:

براساس گزارش سال 2000 برنامه عمران ملل متحد UNDP، ايران يكي از سانحه‌خيزترين كشورهاي جهان محسوب مي‌شود مانند سيل، طوفان، رانش زمين و از همه مهمتر زلزله، هر ساله بسياري از سكونتگاهاي ايران را به ويژه در مناطق روستايي تهديد مي‌كند.

 

آسيب‌پذيري ايران در برابر زلزله

از نظر زلزله‌خيزي تقريباً در مقاطع 5 تا 7 سال يك بار شاهد وقوع زلزله با بزرگي 6 تا 7 درجه در مقياس ريشتر و گاهي بيشتر هستيم براساس مطالعات زمين‌شناختي حدود 97 درصد از شهرها و روستاهاي كشور ما در معرض خطرات ناشي از وقوع زلزله مي‌باشد.

بنابراين بنياد مسكن براي مقابله با تهديد سوانح طبيعي عمليات پيشگيري پيش از وقوع سانحه را با اجراي طرح ويژه بهسازي و نوسازي سكونتگاههاي آسيب‌پذير روستايي و همچنين بازسازي مناطق سانحه‌ديده پس از وقوع سانحه را در دستور كار خود قرار داده است.

 

طرح ويژه بهسازي مسكن روستايي

مقدمه:

طرح بهسازي مسكن روستايي از سال 1374 توسط بنياد مسكن انقلاب اسلامي، با هدف بهبود كيفيت مسكن و بافت روستايي و ارتقاء سطح ايمني، بهداشتي، رفاه و آسايش مسكن روستايي آغاز گرديد. اين مهم توأم با ارايه تسهيلات و زيرساخت‌ها، قابليت آن را مي‌يافت كه به ايجاد حس تعلق به مكان، حفظ تراكم جمعيت خانوار، بهبود سيماي بصري و چشم انداز روستا، مقاوم سازي مسكن و در نتيجه بهسازي زندگي روستايي بينجامد، هر چند با فراز و نشيب‌ها و مشكلات فراوان اداري و اجرايي روبرو بود. ليكن به منظور تسريع در روند اجراي بهسازي مسكن روستايي و نيل به اهداف اين طرح، و با عنايت به كسب تجارب ارزنده و شناسايي نقاط ضعف و كمبود سال‌هاي گذشته، طرح ويژه بهسازي مسكن روستايي در سال 1384 در هيأت محترم دولت مطرح شده و به تصويب رسيد.

براساس اين طرح نسبت به مقاوم سازي واحدهاي مسكوني كم دوام و بي دوام در روستاهاي كل كشور اقدام و سالانه 200 هزار واحد مسكوني روستايي ساخته مي‌شود و در طي دو برنامه پنج ساله دولت تعداد دو ميليون واحد مسكوني روستايي مقاوم سازي خواهد شد.

 

وضعيت مسكن روستايي در ايران

 

منشور اهداف طرح ويژه بهسازي مسكن روستايي

-                     ماده 1: احداث مسكن مقاوم و بادوام روستايي

-                     ماده 2: تلاش در حفظ هويت معماري بومي‌مسكن روستايي

-                     ماده 3: تأمين جنبه زيباشناسانه سيماي روستا

-                     ماده 4: تأمين مسكن متناسب با نياز روستايي

-                     ماده 5: احداث مسكن سبز روستايي

-                     ماده 6: تغيير فضاي روستايي از محيطي غيربهداشتي، آسيب پذير و رو به زوال به فضاي سرزنده، شاداب و جاذب و زيبا به لحاظ جلوگيري از مهاجرت

-                     ماده 7: تطبيق كالبد مسكن روستايي با زندگي امروزي (احداث مسكن روستايي مطابق زندگي امروزي)

-                     ماده 8: گذر از نگرش (تأمين سرپناه براي روستايي) به (تأمين مسكن براي روستايي)

-                     ماده 9: ارتقاء توسعه سكونتگاههاي روستايي و تلاش در نزديكي سطح بهره مندي از رفاهيات شهرها و روستاها

-                     ماده 10: تلاش در بهينه سازي مصرف انرژي در مسكن روستايي

-                     ماده 11: افزايش قابليت و سرعت اجراي طرح‌هاي كالبدي و عمراني روستاها

-                     ماده 12: تأمين بهداشت محيط روستايي با توليد مسكن روستايي بهداشتي (ارتقاء سطح بهداشت در سكونتگاههاي روستايي)

-                     ماده 13: تلاش در به حداقل رساندن آثار مخرب تقليد كوركورانه از ظواهر شهري نامناسب در توليد مسكن روستايي

-                     ماده 14: ايجاد تحرك در چرخه توليد مسكن روستايي

-                     ماده 15: ترويج الگوهاي منتخب و برجسته معماري روستايي به لحاظ فرم و جنبه‌هاي زيباشناختي سيماي روستا

-                     ماده 16: ترويج فرهنگ بيمه و ايجاد زمينه‌هاي لازم جهت تحت پوشش قرار دادن واحدهاي احداثي مسكن روستايي

انتخاب و بكارگيري مشاوران جهت مطالعه و طراحي الگوهاي مسكن روستايي

به منظور حفظ هويت معماري روستاهاي كشور و همچنين توجه به نيازهاي متأثر از شرايط روز، تعداد 30 مشاور جهت تهيه الگوهاي معماري روستايي استان با توجه به موقعيت و شرايط جغرافيايي، اجتماعي، اقتصادي، فرهنگي و... فعاليت مي‌نمايند. مشاورين پس از انجام مطالعات كتابخانه اي و برداشت‌هاي ميداني، احكام و ضوابط طراحي الگوهاي همساز با اقليم، معيشت، فرهنگ و... را در مناطق روستايي استان‌ها تهيه مي‌نمايند.

طرح نظام فني روستايي

با توجه به لزوم ساخت واحدهاي مسكوني مقاوم و امن در مقابل خطرات حوادث طبيعي ضرورت تشكيل يك نظام كنترلي در ساخت و سازهاي روستايي براي دستيابي به مسكن روستايي مقاوم و نيز اهميت مسكن روستايي در رشد و توسعه پايدار كشور، موضوع ساخت و ساز اصولي با نظارت مناسب نبايد ناديده گرفته شود.

طرح نظام فني روستايي تشكيلاتي است كه براي دستيابي به اين امر مهم شكل گرفته و از سال 1382 در تمامي‌استان‌هاي كشور راه اندازي و كليه نقاط روستايي را تحت پوشش قرار داده است.

اهداف طرح نظام فني روستايي

-                     ترويج اصول فني ساختمان سازي و رشد آگاهي عمومي‌

-                     هدايت بافت فيزيكي روستاها و بهسازي محيط زيست و سكونتگاههاي روستايي براساس طرح‌هاي هادي روستايي

-                     بالا بردن كيفيت ساخت و سازهاي روستايي

-                     استفاده صحيح از مصالح مقاوم و استاندارد

-                     شناسايي، بكارگيري و ساماندهي نيروهاي انساني بومي‌مستعد در فن ساختمان سازي روستايي

-                     بالا بردن سطح دانش فني و اجرايي ناظرين با آموزش علمي‌و عملي مستمر آنان

مطالعات و تحقيقات

به منظور ارتقاء دانش فني و كاربردي و تهيه و تدوين اطلاعات پايه و مباني نظري در زيربخش‌هاي بازسازي و مسكن روستايي، مطالعات و تحقيقات و آموزش و ترويج، دو ركن اساسي فعاليت‌هاي اين بخش مي‌باشد كه با هدف‌هاي زير در دست پيگيري است:

-                     دستيابي به برترين تكنيك‌ها و روش‌هاي بازسازي و ساخت مسكن روستايي در جهت ايجاد ايمني و آسايش براي روستاييان

-                     تشكيل و بهنگام سازي متمركزترين سامانه اطلاعاتي مطالعات و تحقيقات بازسازي و مسكن روستايي

-                     تشكيل سامانه جامع اطلاعات و آمار با بهره گيري از قابليت‌هاي فن آوري اطلاعات و ارتباطات (ICT) و سيستم‌هاي اطلاعات جغرافيايي (GIS)

مأموريت

-                     برنامه ريزي، هدايت و نظارت بر فعاليت‌هاي مطالعاتي و تحقيقاتي حوزه بازسازي و مسكن روستايي

-                     برنامه ريزي، هدايت و نظارت بر فعاليت‌هاي آموزشي و ترويجي در زمينه ساخت مسكن مقاوم براي مردم و دست اندركاران ساخت

-                     تلاش در جهت دستيابي به الگوهاي مختلف و برتر طراحي و ساخت مسكن مطلوب

-                     تعامل كارآمد، نهادينه و پويا با دانشگاهها، مراكز علمي‌– پژوهشي، نهادهاي صنفي، دستگاههاي اجرايي و عوامل ذيربط بازسازي و مسكن روستايي

-                     برگزاري همايش‌هاي تخصصي منطقه اي، ملي و بين المللي در حوزه بازسازي و مسكن روستايي در جهت مشاركت علمي‌با متخصصان داخلي و خارجي

-                     اهتمام به انتشار تاليفات، ترجمه‌ها و نتايج حاصل از پروژه‌هاي تحقيقاتي صورت گرفته در حوزه

-                     راه اندازي نظام پيشنهادها در جهت تعامل هر چه بيشتر با مراكز استان‌ها

-                    ارايه راهكارهاي افزايش مشاركت عمومي‌در فعاليت‌هاي بازسازي و مسكن روستايي

عملكرد طرح ويژه بهسازي

ساختار اجرايي برنامه

نقش مردم:

نقش دولت:

·                    مديريت ساخت

·                    نظارت و پيگيري

·                    مشاركت در تهيه طرح و تصميم‌گيريها

·                    انتخاب

·                    توانمندسازي مردم از طريق:

·                    ارايه وام كم بهره

·                    هدايت‌هاي فني

·                    تهيه طرحهاي شهري

·                    نظارت فني

بنياد مسكن براساس برنامه ريزي طرح ويژه بهسازي مسكن روستايي از سال 1384 تاكنون تعداد 800 هزار واحد مسكوني روستايي تحت پوشش اين طرح قرار داده است به طوري كه در اين مدت برنامه سال‌هاي 1384 و 1385 و 1386 صد درصد محقق گرديده و برنامه سال 1387 با 75 درصد پيشرفت در حال پيگيري است.

 

بازسازي مناطق آسيب‌ديده از سوانح طبيعي

بنياد مسكن به منظور احياء و توسعه مناطق آسيب‌ديده از سوانح طبيعي با بهره جويي از توانايي‌هاي ملي و منطقه اي در يك برنامه فشرده اقدام به بازسازي واحدهاي مسكوني آسيب‌ديده مي‌نمايد.

برنامه ريزي براساس بازسازي مشاركتي

نقش مردم:

مديريت ساخت، نظارت و پيگيري، مشاركت در تهيه طرح و تصميم گيري‌ها و انتخاب

نقش دولت و مديريت بازسازي:

ارايه وام بلاعوض و جبراني، هدايت‌هاي فني، تهيه طرح‌هاي لازم، انجام پشتيباني‌هاي لازم در زمينه تأمين منابع، حمايت از قشر آسيب پذير.

سياست‌هاي تكنولوژي ساخت

ارتقاء كيفي واحدهاي مسكوني و بافت محيط زيست نسبت به شرايط پيش از سانحه زلزله.

اتخاذ شيوه‌هايي از تكنيك ساخت كه در درجه اول هماهنگ با اصل خودكفايي در سطح منطقه و در درجه دوم در سطح ملي.

تهيه ضوابط و توصيه‌هاي طراحي و اجرايي از طريق الگوسازي و كنترل و ارشاد مردم جهت ارتقاء كيفي ساخت مسكن.

سياست‌هاي طراحي و برنامه ريزي

نظام طراحي در مناطق آسيب‌ديده بر اين اصل متكي است كه طراحي بايد با مردم و همراه با آنها انجام شود.

نظام طراحي به آنچه مردم تاكنون انجام داده اند به عنوان يك ارزش و پديده با احترام مي‌نگرد.

نظام طراحي سعي در راه اندازي سيستم‌ها و روش‌هاي طراحي در گذشته را دارد و هرگونه تحول را متناسب با امكانات موجود و در كنار آنها جستجو مي‌كند.

نظام طراحي، تحول در زمينه طراحي را در چارچوب اهداف ارزشي اسلام و برخاسته از نيازهاي مردم جستجو مي‌كند.

نظام طراحي تأكيد به درجاسازي مجتمع‌هاي زيستي داشته و طرح‌هاي تجميع و ادغام و جابجايي بدون دلايل فني قوي را مردود مي‌شمرد.

مراحل بازسازي

اقدامات مقدماتي

بررسي ميداني منطقه آسيب‌ديده، تشكيل و تجهيز و استقرار ستادهاي عملياتي و در صورت نياز ستادهاي معين، كارشناسي و آمارگيري سكونتگاههاي آسيب‌ديده، تشكيل پرونده براي آسيب ديدگان.

برنامه ريزي براي بازسازي

تهيه برنامه بازسازي و تصويب آن توسط مراجع ذيصلاح.

تهيه طرح‌هاي كالبدي

در صورت لزوم تهيه طرح‌هاي كالبدي براي مناطق متأثر از سوانح و اصلاح بافت فيزيكي سكونتگاهها.

آواربرداري

استفاده از ماشين‌آلات سنگين بنياد مسكن در پاكسازي مناطق سانحه‌ديده از آوار بر جاي مانده.

تأمين و توزيع تسهيلات بانكي

توزيع تسهيلات بانكي ميان آسيب ديدگان با همكاري و حمايت دستگاههاي ذيربط از جمله هيأت محترم وزيران و سيستم بانكي كشور.

تهيه و توزيع مصالح ساختماني

بنياد مسكن در صورت نياز منطقه حادثه‌ديده نسبت به تهيه و توزيع مصالح ساختماني عمده مانند: آجر، فولاد و سيمان از طريق شركت‌هاي تابعه بنياد مسكن و توزيع آن ميان آسيب ديدگان اقدام مي‌نمايد.

آموزش و ترويج فرهنگ ساخت و ساز

آموزش و ترويج فنون ساختماني و مهارت‌هاي فني به گروههاي اجرايي و بنايان محلي در جريان عمليات بازسازي.

بهبود شرايط زيستي و سكونتي

-              برنامه ريزي و طراحي مناسب براي روستاهاي مستقر در بستر نامناسب و رفع مشكلات بافت فيزيكي روستاها به لحاظ شبكه معابر، توزيع مناسب خدمات، بهبود شرايط بهداشتي

-                     جلب مشاركت مردمي‌در عمران روستاها و ايجاد زمينه‌هاي مناسب توسعه اي

-                     ايمن سازي سكونتگاهها و مقاوم سازي مسكن

-              ايمن سازي سكونتگاههاي در معرض خطر از طريق نظام دهي به ساخت و سازهاي روستايي و جلوگيري از ساخت و ساز در نواحي خطرناك و جابجايي اين سكونتگاهها به منظور مقاوم نمودن در برابر سوانح احتمالي آينده

ايجاد اشتغال

ايجاد اشتغال و استمرار آن به تبع پويايي و تحرك ايجاد شده در بازسازي به دليل فراهم بودن زمينه‌هاي توسعه.

عملكرد بازسازي

بازسازي مناطق جنگ‌زده كشور

با وقوع جنگ تحميلي در 31 شهريور 1359 و ادامه آن به مدت 8 سال تعداد قابل توجهي از سكونتگاههاي شهري و روستايي در 5 استان مرزي خوزستان، ايلام، كرمانشاه، كردستان و آذربايجان غربي با اثرات مستقيم جنگ و تعدادي از شهرهاي دوردست تر از مناطق مرزي در اثر بمباران هوايي و اصابت موشك آسيب ديدند.

بازسازي مسكن آسيب‌ديده

بازسازي شهرها و مناطق آسيب‌ديده با رويكردي كه در آن مدل بازسازي بر مشاركت مردمي‌مبتني بود آغاز گرديد كه طي اين عمليات تعداد 91423 واحد مسكوني با زيربناي 6168005 مترمربع احداث و تعداد 10416 واحد مسكوني تعمير گرديد و همچنين در مناطق بمباران شده تعداد 8613 واحد مسكوني و تجاري احداث و تعداد 47914 واحد مسكوني و تجاري تعمير گرديد.

بازسازي مناطق زلزله زده استان‌هاي قزوين، همدان و زنجان

در ساعت 7 و 28 دقيقه روز شنبه اول تير ماه 1381 زلزله اي به بزرگي 3/6 درجه در مقياس ريشتر به وقوع پيوست و قسمت‌هايي از سه استان قزوين، همدان و زنجان را به لرزه در آورد. در اثر اين زمين لرزه تعداد 268 نفر از ساكنين منطقه جان باخته و تعداد 41988 واحد مسكوني در دو شهر و 367 روستا آسيب ديد.

بازسازي مسكن آسيب‌ديده

اين بازسازي برمبناي الگوي مشاركت مردمي‌استوار بوده و بنياد مسكن انقلاب اسلامي‌توانست تعداد 35830 واحد مسكوني را احداث و تعداد 6123 واحد مسكوني را مرمت نمايد.

بازسازي مناطق زلزله زده گيلان و زنجان

در ساعت 30 دقيقه و 13 ثانيه بامداد پنجشنبه سي و يكم خرداد ماه 1369 به وقت محلي مطابق با ساعت 21 روز چهارشنبه 20 ژوئن 1990 به وقت بين المللي زلزله مهيبي در فلات ايران در محدوده جغرافيايي به مشخصات 36 درجه و 49 دقيقه عرض جغرافيايي و 49 درجه و 23 دقيقه و 51 ثانيه طول جغرافيايي در مجاورت شهر رودبار با بزرگي 3/7 در مقياس ريشتر روي داد و تكان‌هاي ناشي از آن در سطحي معادل 600 هزار كيلومترمربع در كشور احساس شد. در اثر اين زمين لرزه حدود 15000 نفر از ساكنين منطقه جان باختند بيش از 200 هزار واحد مسكوني آسيب‌ديده و خسارات عمده اي به تأسيسات و اماكن عمومي‌وارد آمد.

بازسازي مسكن آسيب‌ديده گيلان و زنجان

در اين بازسازي وحدت رويه و رعايت عدالت در توزيع امكانات و تكيه بر توانايي‌هاي مردمي‌و مشاركت آسيب ديدگان در فرايند بازسازي و واگذاري مديريت ساخت به خود مردم از ويژگي‌هاي بارز و سياست‌هاي عمده بوده است. در طي اين بازسازي توسط ستادهاي عملياتي بنياد مسكن انقلاب اسلامي‌تعداد 96681 واحد مسكوني آسيب‌ديده احداث و 102376 واحد تعمير گرديد.

بازسازي مناطق سيل زده شهرستان زابل (1368 و 1370)

وقوع سانحه و تبعات آن

در اثر جاري شدن سيل در شهرستان زابل (منطقه سيستان) در دو مقطع زماني 1368 و 1370 تعداد 15000 واحد مسكوني آسيب ديد.

بازسازي مسكن آسيب‌ديده

پس از تهيه گزارشات اوليه بازسازي با استفاده از ستادهاي معين استان‌هاي خراسان، يزد، كرمان و تهران آغاز شد و كليه واحدهاي مسكوني آسيب‌ديده احداث گرديد.

بازسازي مناطق سيل زده شهرستان اردبيل (دهم اسفند 1375)

وقوع سانحه و تبعات آن

در تاريخ دهم اسفند ماه 1375 شمسي مطابق با 28 فوريه سال 1997 ميلادي زمين لرزه اي به بزرگي 1/6 در مقياس ريشتر در استان اردبيل (شمال غربي ايران) رُخ داد و در اثر آن 965 نفر كشته و بيش از 2000 نفر مجروح شدند. در اثر اين زمين لرزه در 3 نقطه شهري و 135 سكونتگاه روستايي، 19500 واحد مسكوني آسيب ديد.

بازسازي مسكن آسيب‌ديده

پس از تشكيل ستاد بازسازي، منطقه زلزله زده به چهار منطقه كوچك تقسيم شد و با استفاده از استان‌هاي همجوار براي هر يك از مناطق چهارگانه ستاد معين بازسازي تشكيل گرديد. ستادهاي عملياتي با استفاده از تجارب قبلي و با تكيه بر مشاركت مردمي‌اقدام به انجام فرآيند نمودند.

براي 107 روستاي آسيب‌ديده طي يك الي دو ماه پس از زلزله طرح تهيه شد. در اين بازسازي 84 روستا درجاسازي و 12 روستا جابجا شدند، 32 روستا نيز با طرح توسعه پيوسته بازسازي گرديد. ستادهاي عملياتي توانستند تعداد 12500 واحد آسيب‌ديده را كه به لحاظ شدت تخريب در اولويت بوده و از اوايل خرداد 1376 شروع شده بودند را تا قبل از فرا رسيدن فصل سرما، به پايان برسانند.

بازسازي مناطق زلزله زده شمال خراسان (زلزله 16 بهمن 1375 بجنورد شيروان)

وقوع سانحه و تبعات آن

در ساعت 14 و 9 دقيقه بهمن 1375 زلزله اي به بزرگي 1/6 در مقياس ريشتر در منطقه شمال خراسان به لرزه در آمد و مناطق وسيعي از شهرستان‌هاي بجنورد و شيروان را تحت تأثير قرار داد. در اثر اين زمين‌لرزه در 185 مجتمع زيستي، 14357 واحد مسكوني آسيب ديد.

بازسازي مسكن آسيب‌ديده

عمليات بازسازي در تاريخ 21 اسفند ماه 1375 آغاز گرديد. در فاز اول اين عمليات 6500 واحد ساخته شد و در فاز دوم، 7857 واحد بازسازي شد كه بيشتر اين واحدها توسط خود استفاده كنندگان تعمير و مرمت شد.

از مجموع روستاهاي آسيب‌ديده، در عمليات بازسازي 22 روستا جابجا شد و مابقي آنها به صورت درجا بازسازي گرديد.

بازسازي مناطق سيل زده نكا (سيل 14 مرداد ماه 1378 شهر نكا)

وقوع سانحه و تبعات آن

در اوايل صبح روز 14 مرداد 1378 در اثر بارندگي‌هاي شديد آغاز شده از يك روز پيش، با طغيان رودخانه نكا، سيل نكا به وقوع پيوست.

در اثر وقوع اين سيل خساراتي به شهر نكا و 143 روستاي اطراف اين شهر و شهرهاي ساري و بهشهر وارد آمد. حدود 18000 كشاورز و دامدار در سطح سه شهرستان خسارت ديدند.

از جمله خسارت‌هاي وارد آمده عبارت بودند از: 3976 واحد مسكوني و تجاري، 975 هكتار از اراضي كشاورزي، 200 دستگاه ماشين‌آلات سنگين و سبك، تأسيسات و پروژه‌هاي زيربنايي و اماكن اداري، بهداشتي و درماني، راهها و پل‌ها و...

بازسازي مسكن آسيب‌ديده

بنياد مسكن انقلاب اسلامي‌در شهر نكا با سياست استفاده از مشاركت مردمي‌عمليات بازسازي را آغاز كرد كه در مجموع از 3976 واحد مسكوني و تجاري آسيب‌ديده كه 1151 واحد آن احداثي و 2825 واحد تعميري بازسازي را به اتمام رساند. اين بازسازي پس از يك سال به اتمام رسيد.

بازسازي مناطق زلزله زده بم و بروات (زلزله پنجم دي ماه سال 1382)

وقوع سانحه و تبعات آن

در سحرگاه روز جمعه 5 دي ماه 1382، برابر با 26 دسامبر 2003 ساعت 5 و 26 دقيقه و 57 ثانيه زلزله اي ويرانگر به عمق كانوني 7 كيلومتر از سطح زمين و بزرگي 3/6 در مقياس ريشتر، شهر تاريخي بم و بروات و روستاهاي اطراف را به شدت لرزاند و باعث تلفات و خسارات مالي و جاني جبران ناپذيري گرديد.

در اثر آن قريب 30 هزار نفر از هموطنان كشته و 25 هزار نفر زخمي‌شدند. بيش از 80 درصد شهر بم و 70 درصد شهر بروات و همچنين بناي تاريخي ارگ بم ويران شد. 250 سكونتگاه روستايي آسيب ديد در مجموع 29361 واحد مسكوني و تجاري شهري و 32400 واحد مسكوني روستايي آسيب ديد.

بازسازي مسكن آسيب‌ديده

فعاليت‌هاي اجرايي با تشكيل و تجهيز ستادهاي عملياتي در مناطق 11 گانه شهري و 9 گانه روستايي:

·                     آواربرداري واحدهاي آسيب‌ديده

·                     حمايت از كارگاهاي محلي و راه اندازي 202 كارگاه توليد اسكلت، شن و ماسه، بتن و تيرچه

·                     تأمين مصالح عمده بازسازي و انتقال آن به منطقه

·                     عينيت بخشيدن به اصل مهم مشاركت مردم در بازسازي

·                     تهيه و اجراي 136 طرح‌هادي روستايي

·                     تهيه نقشه‌هاي اجرايي منطبق بر معماري منطقه

·                     مقاوم سازي سازه‌هاي قابل تقويت با نظارت مشاورين ذيصلاح

در عمليات بازسازي 33321 واحد مسكوني شهري و 24332 واحد مسكوني روستايي كه جمعاً 57653 واحد مي‌باشد، بازسازي گرديد.

بازسازي مناطق زلزله زده قشم (ششم آذر ماه 1384 قشم)

وقوع سانحه و تبعات آن

در ساعت 52: 13 مورخ ششم آذر ماه 1384 زمين لرزه نيرومندي به بزرگي 6/5 در مقياس ريشتر به عمق كانوني 11 كيلومتر در روستاهاي تنبان و گورزين قشم روي داد.

در اثر اين زمين لرزه 8 نفر از هموطنان كشته و بيش از 50 نفر زخمي‌شدند، حدود 3500 واحد مسكوني نيز دچار آسيب شد.

بازسازي مسكن آسيب‌ديده

بازسازي حدود 3500 واحد مسكوني در دستور كار مديران بازسازي قرار گرفت. همچنين به 18 روستا خسارت وارد شد كه براي اين روستاها طرح‌هادي تهيه گرديد.

بازسازي مناطق زلزله زده لرستان (زلزله فروردين ماه 1385)

وقوع سانحه و تبعات آن

صبح روز جمعه 11/1/1385 در ساعت 47: 4 صبح، زمين لرزه اي به بزرگي 1/6 درجه در مقياس ريشتر، شهرهاي استان لرستان را به لرزه در آورد كه متأسفانه جان 60 نفر از هموطنان را گرفت.

كانون زمين لرزه در فاصله 45 كيلومتري شرق خرم آباد تعيين شده و جنبش ناشي از آن در استان‌هاي لرستان، مركزي و همدان محسوس بود.

در اثر وقوع زلزله حدود 40000 واحد واحد مسكوني روستايي آسيب ديد و تعدادي از شهرهاي استان لرستان به ويژه بروجرد آسيب جديد وارد شد.

بازسازي مسكن آسيب‌ديده

دراين زلزله پس از انجام كار كارشناسي واحدهاي خسارت‌ديده، 15261 واحد جزو واحدهاي تعميري و بيش از 37000 واحد مسكوني نيز به صورت احداثي در نظر گرفته شدند كه از اين تعداد 30000 واحد مسكوني در روستاها بازسازي شده است.

همچنين 845 روستاي اسيب‌ديده بازسازي گرديد و 2 روستا به نام درب آستانه و باباپشمان به دلايل فني و زمين شناسي جابجا شدند و در شهرهاي بروجرد و دورود نيز تعداد 2888 نقشه مقاوم سازي تهيه و اجرا گرديد.

بازسازي مساجد و اماكن متبركه

فعاليت بازسازي مساجد و اماكن متبركه با هدف احياي اماكن مذهبي تخريب شده در زلزله سال 1382 بم متمركز است كه داراي دو بخش اصلي طراحي و اجرايي مي‌باشد. براي مساجد مورد نظر نقشه‌هاي فاز 1 و 2 تهيه شده توسط مهندسان مشاور با نظارت واحد طراحي تصويب شده و با مديريت و نظارت عالي واحد اجرايي توسط پيمانكاران صاحب صلاحيت و بعضاً به صورت اماني توسط ستاد بازسازي بازسازي مستقر در منطقه اجرا شده است.

-                     طراحي فاز 1 و 2: 83 طرح به مساحت 43450 مترمربع

-                     در حال ساخت: 22 مسجد و حسينيه

-                     تكميل شده: 25 مسجد، چهار امامزاده، يك فاطميه